De Nederlandse es (Fraxinus excelsior) is een waardevolle inheemse boomsoort die al eeuwenlang een vertrouwd gezicht vormt in onze bossen, parken en landschappen. Maar dit beeld verandert snel. De es wordt op grote schaal bedreigd door een agressieve boomziekte: essentaksterfte. In deze blog lees je wat essentaksterfte precies inhoudt, waarom deze ziekte zo verwoestend is en wat er wordt gedaan om het landschap te herstellen.
Een sluipende pandemie onder bomen
Essentaksterfte wordt veroorzaakt door de schimmel Hymenoscyphus fraxineus, die zich via de lucht verspreidt en zich nestelt op bladeren en jonge twijgen van essen. Vanuit daar dringt de schimmel door in het hout, tast het vaatweefsel aan en verstoort de sapstroom. De boom verzwakt, takken sterven af en op termijn gaat de boom dood.
Het grote probleem: essen herstellen niet van deze ziekte. En bestrijding is helaas (nog) niet mogelijk. Sinds 2016 zien we een sterke toename van de ziekte in Nederland – een zorgwekkende ontwikkeling die leidt tot een grootschalig verlies van een inheemse boomsoort.
Wat wordt eraan gedaan?
Omdat essentaksterfte niet te genezen is, richt het boombeheer zich op het beperken van risico’s en het veiligstellen van de toekomst. Zieke essen die gevaar opleveren langs paden, wegen en recreatiegebieden worden verwijderd. Daarbij blijft het behoud van gezonde en resistente exemplaren een prioriteit – zij zijn cruciaal voor genetisch herstel in de toekomst.
Na kap wordt op veel locaties gewerkt aan herplant met een gevarieerd palet aan boomsoorten en leeftijden, om het bomenbestand veerkrachtiger te maken tegen toekomstige ziektes en klimaatverandering. Deze hersteloperatie is omvangrijk en wordt uitgevoerd in samenwerking met boombeheerders.
Samen voor een gezond bomenbestand
Essentaksterfte is een aanslag op Essen die zijn sporen achterlaat in heel Nederland. Maar met gezamenlijke inzet – van overheden, terreinbeheerders, bedrijven én bewoners – kunnen we bouwen aan bossen die de tand des tijds weerstaan.
Heeft u essen op uw terrein of in uw omgeving waar u zich zorgen over maakt?
Neem contact met ons op voor deskundig advies.
